Waarom wij geen keurmerk voeren!

We schrijven het al jaren: keurmerken zijn vooral een handig marketinginstrument. Bedrijven spelen slim in op consumenten die 'iets goeds' willen doen via hun boodschappen, maar die te lui zijn om zich er daadwerkelijk in te verdiepen. En dat 'goed' kunt u zo'n beetje interpreteren als in: goed voor een ander (fairtrade), goed voor de wereld (duurzaam/milieu/biologisch, hoewel dat laatste dan eigenlijk vaak weer niet zo goed voor de wereld is) of goed voor zichzelf (gezondheid of deugdelijk product). Maar het begrip keurmerk is geen juridisch gedefinieerde term en er zijn geen wettelijke regels voor het oprichten en beheren van een keurmerk. Dus iedereen kan een keurmerk beginnen, met fopregels en (als ze slim zijn) daar anderen vervolgens (veel) geld voor laten betalen om het te mogen voeren. Goed voor de verkoop en de prijzen kunnen ook meteen omhoog. Dan krijg je wel keurmerken als het Keurmerk Klantgericht Verzekeren, opgericht door de verzekeraars zelf waarvan alle woekerpolisverkopers gewoon lid zijn. Of een keurmerk voor kleding van biologische katoen dat je al krijgt als er minstens 5% biologisch katoen in zit. Of een keurmerk voor duurzame vis dat te duur is voor kleine vissers die juist vaak heel duurzaam vissen. Of een groen faalvinkje. Ook de Autoriteit Consument en Markt (ACM) zegt vandaag dat het een chaos is (onderzoek). In hun eigen woorden: 'Bijna wekelijks is er wel een persbericht te vinden over de oprichting van een nieuw keurmerk. ACM constateert dat de toename van het aantal logo’s en keurmerken ook scepsis en onvrede over “wildgroei” veroorzaakt.' De ACM schrijft ook ' dat veel verschillende soorten keurmerken zijn opgericht met een uiteenlopend niveau van kwaliteitsborging (van zelfbedachte logo’s tot geaccrediteerde keurmerken)'. Maar gelukkig heeft de ACM een oplossing: 'een generiek referentiekader voor het oprichten en beheren van keurmerken op te stellen'. Gaat de ACM niet zelf doen. Nee hoor, dat is 'een taak van marktpartijen en brancheorganisaties zelf, samen met consumentenorganisaties'. Gaat helemaal goedkomen dan dus. Hoewel, een dergelijke dappere poging heeft Milieu Centraal al eens ondernomen met de Keurmerkenwijzer. Maar probeer maar eens orde te scheppen in honderden keurmerken. Alsof de consument tijdens het boodschappen (of van te voren haha) al die keurmerken gaat zitten bekijken op hun scores. En bovendien gebeuren daar ook vreemde dingen: eerder genoemd kledingkeurmerk met minstens 5% katoen scoort net zoveel punten op 'milieu' als een kledingkeurmerk met ten minste 70% katoen. En het bekende FairTrade-merk scoort op alles een 0. En dan hebben we het nog niet eens gehad over het Goedgekeurd Keurmerkinstituut-keurmerk van het Keurmerkeninstituut. Kortom, keurmerken zijn over het algemeen nutteloos en kostenverhogend.